فهرست مطالب
مجله چغندر قند
سال هفدهم شماره 2 (پاییز و زمستان 1380)
- تاریخ انتشار: 1380/10/11
- تعداد عناوین: 7
-
- مقاله پژوهشی
-
صفحه 1
کشت بافت گیاهی در محیط استریل و در شرایط درون شیشه انجام میگیرد. ظروف کشت معمولا با درپوش مناسبی غیر قابل نفوذ می گردد تا از بروز آلودگیهای گوناگون پیشگیری شود. رطوبت نسبی هوا در داخل ظروف نزدیک به 100 درصد میباشد. شرایط نوری و تبادل گازی ظروف و نیز تامین مواد معدنی و آلی مورد نیاز از طریق محیط غذایی, ریز گیاهچههای تولید شده را قادر به انجام فتوسنتز نمیسازد. معمولا برگ این ریز گیاهچهها دارای کوتیکول کم و روزنههای آنها همیشه باز است.
معمولا برای انتقال ریز گیاهچههای کلونی از محیط درون شیشه به شرایط رشد گلدانی باید زمانی را جهت تطبیق با محیط جدید در نظر گرفت تا گیاهچهها کار روزنهها, جذب از ریشهها و انجام فتوسنتز را تجربه نمایند و توانایی رشد فتواتوتروفیک را بیابند. این مرحله از اجرای برنامه ریزازدیاد کلونی بسیار حساس می باشد و با توجه به این که میزان رطوبت نسبی آزمایشگاه میتواند بسیار کم (35%) و نوسان نور و دما زیاد باشد درصد ضایعات موفقیت کل برنامه را تحت تاثیر قرار میدهد.
پیش از این تاثیر مثبت، قرار دادن ریشه گیاهچههای کلونی در آب برای پایداری آنها در مرحله انتقال گزارش شده است. (احسانی مقدم 1377)در سال 1380, تسریع در امر تطبیق با شرایط خارج شیشه با فراهم نمودن امکان فعالسازی جذب از راه ریشهها و نیز جلوگیری از کاهش رشد گیاهچهها با طراحی و ساخت یک "دستگاه آب کشت مجهز به سیستم هوا رسانی" بررسی گردید. نتایج استفاده از این دستگاه بسیار موفقیتآمیز بود و هر بار تعداد زیادی از گیاهچهها بدون ضایعات به گلدان انتقال یافت.
این نوآوری در برنامه ریزازدیاد کلونی حاصل پژوهشی در چارچوب اجرای طرح ملی شماره 1242 مصوب شورای پژوهشهای علمی کشور میباشد. دست آوردهای این نوآوری در زمینههای علمی, فنی, آموزشی و تجاری قابل بهرهبرداری خواهد بود.
هزینه ساخت "دستگاه آب کشت " از محل اعتبار طرح ملی تامین گردیده و ساخت آن با مساعدت مدیریت محترم موسسه و توسط همکارمحترم آقای عباس قاسمی انجام گرفته است که بدین وسیله قدردانی میگردد.کلیدواژگان: گیاهچه کلونی، فتواتوتروفیک آب، کشت چغندرقند -
صفحات 66-69
-
تجزیه و تحلیل اگروکلیمایی تولید بذر منوژرم هیبرید چغندرقند طی سال 1380 / در منطقه اردبیل، با تاکید بر تاثیر تاریخکاشت روی عملکرد و اجزای کمی آنصفحات 70-85
در این مطالعه، جهت بررسی شرایط تولیدبذرمنوژرم هیبرید چغندرقند طی سال 1380 در منطقه اردبیل، پس از جمع آوری اطلاعات مربوط به پیمانکاران ازطریق اداره اصلاح و تهیه بذر چغندرقند اردبیل، نمونه های شاهد بذر تعداد پنجاه پیمانکار مجددا در آزمایشگاه ادارهبذرگیری، تجزیه و علاوه بر برآورد عملکرد ناخالص و خالص بذر، شاخص های مربوط به اندازهبذر و میزان پوکی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که تاخیر در زمان کاشت ریشچه های بذری با کاهش معنی دار عملکرد ناخالص و خالص بذر و افزایش مقدار بذر زیرسرند همراه است. عدم تاثیر معنی دار تاریخ کاشت روی درصدپوکی، نشان داد که در این سال، تنها دوره تشکیل بذر با شرایط بحرانی ازلحاظ افزایش دما و کاهش رطوبت نسبی مصادف شده است. تاخیر در زمان کاشت درسال 1380، با ایجاد همزمانی دوره رشدبذر با افزایش دمای محیط منجربه افزایش بذر زیر سرند و کاهش عملکرد بذرخالص شد. نتایج پیش بینی بلندمدت احتمال وقوع شرایط بحرانی دمایی در منطقه اردبیل نیز نشان داد که از نیمهی دوم تیر لغایت پایان نیمهی اول مرداد ماه با احتمال قابل قبول 70درصد، امکان بادزدگی بوته های بذری چغندرقند، وجود دارد. بنابراین، تامین رطوبت مناسب در خاک مزارع تولیدبذر طی این دوره تا حدود زیادی مانع از افزایش دامنهی تلفات ناشی از بادزدگی خواهدشد.
کلیدواژگان: منوژرم هیبرید، تاریخ کاشت، عملکرد، اجزای کمی، تولید بذر، آگروکلیمائی، اردبیل -
صفحات 86-98
به منظور بررسی اثر تیمارهای قطع آبیاری قبل از برداشت (تنش آب) و مصرف دیر هنگام کود ازته برروی صفات کمی وکیفی و بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند، آزمایشی در قالب طرح کرتهای یکبار خرد شده با چهار تکرار، طی سالهای 72 13 و 73 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفیآباد دزفول اجرا گردید. آزمایش شامل هفت تیمار قطع آبیاری قبل از برداشت (از یک هفته تا هفت هفته) در کرتهای اصلی و سه سطح ازت (شاهد منطقه، کاربرد180 کیلوگرم ازت اضافی در 30 بهمن و همین مقدار ازت اضافی در 30 اسفند) در کرتهای فرعی، بودند. تیمارهای مختلف قطع آبیاری و مصرف دیر کود ازته، اثر معنیداری برروی افزایش عملکرد ریشه داشتهاند. تیمارهای قطع آبیاری یک ، سه و دو هفته قبل از برداشت با عملکردهای به ترتیب 4/87 ، 8/84 و 7/82 تن در هکتار ریشه برترین تیمارها بوده و با هم در یک سطح آماری قرار گرفتند. بنابراین تیمار قطع آبیاری به مدت سه هفته قبل از برداشت قابل توصیه است. از لحاظ درصدقند نیز بین سطوح مختلف فاکتور قطع آبیاری و مصرف دیر هنگام کود ازته اضافی اختلاف معنیداری مشاهده گردید. تیمارهای قطع آبیاری یک ، سه و دو هفته قبل از برداشت از نظر عملکردقند در یک سطح آماری قرار داشته وبا بقیه تیمارها تفاوت معنیدار نشان دادند، بنابراین تیمار قطع آبیاری به مدت سه هفته قبل از برداشت قابل توصیه خواهد بود. از لحاظ عملکرد قند قابل استحصال بین تیمارهای مصرف دیر هنگام ازت اضافی، نه تنها اختلافی مشاهده نشد بلکه تیمار شاهد منطقه با عملکرد شکر قابل استحصال معادل 5/10 تن در هکتار تا حدودی بهتر از سایر تیمارها بوده است. بنابراین مصرف دیر هنگام ازت اضافی در زراعت چغندرقند در منطقه دزفول توصیه نمیگردد. همچنین تیمارهای آزمایش تاثیر معنیداری بر میزان پوسیدگی ریشه نداشتند.
کلیدواژگان: قطع آبیاری، مصرف ازت، عملکرد، کیفیت، پوسیدگی ریشه -
صفحات 99-109
تاخیر در آبیاری پس از سبز شدن بذر یکی از روشهای مدیریت زراعت چغندرقند در مناطق نیمه خشک مثل ایران به شمار میرود. این روش به علت هم زمانی نیاز شدید غلات و چغندرقند به آب اعمال می شود . جهت بررسی اثرات تاخیر در آبیاری در اوایل دوره رشد بر صفات کمی و کیفی چغندرقند مطالعهای در سالهای 1376و 1377 در مزرعه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان در خاکی با بافت رسی سیلتی انجام گردید. در این تحقیق شش تیمار مدیریت آبیاری پس از سبز شدن بذر به صورت آبیاری پس از 100 میلیمتر(شاهد)، 200میلیمتر، 300میلیمتر، 400میلیمتر، 500 میلیمتر و 600 میلیمتر تبخیر از تشتک کلاس A مورد مطالعه قرار گرفت و پس از آن تا پایان فصل رشد آبیاری به طور یکنواخت برای تمام تیمارها اعمال شد. در این تحقیق از طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، در سال 1376 تاخیر در آبیاری بر عملکرد ریشه تاثیر معنیداری باقی گذاشت و عملکرد ریشه با تاخیر در آبیاری کاهش یافت. همچنین درصد قند و مقدار سدیم ریشه با تاخیر در آبیاری افزایش یافت. در سال 1377 با تاخیر در آبیاری عملکرد ریشه و قند به صورت معنی داری کاهش یافت. درصد قند در تیمارهای 400 و 500 میلیمتر به صورت معنی داری از سایر تیمارها بالاتر بود. در مجموع تنها در تیمار 600 میلیمتر خسارت ناشی از تاخیر در آبیاری بر عملکرد قند جبران نشد. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق مبنی بر صرفه جویی آب به میزان 22 درصد و عدم کاهش عملکرد قند در تیمارهایی که با تاخیر آبیاری شده اند لازم است تحقیقات تکمیلی در این خصوص انجام شده و در نهایت توصیه های کاربردی ارایه گردد.
کلیدواژگان: تاخیر در آبیاری، سبز شدن، چغندرقند، اصفهان، دوره رشد، تبخیر از تشتک -
صفحات 110-120
در گیاهان تتراپلویید به دلیل تشکیل دستههای کروموزومی چهارتایی, سهتایی, دوتایی و منفرد در متافاز اول، روند میوز نامنظم است و بسته به میزان جفت شدن کروموزومها، جدا شدن آنها در مرحله آنافاز غیریکنواخت بوده و در نتیجه در انتهای تقسیم میوز گامتهایی بدست میآید که تعداد کروموزومشان کمتر یا بیشتر و یا کمتر از حد معمول است. با تلاقی این گامتها با یکدیگر یا با گامتهای والد مادری دیپلویید، نتاجی بدست میآید که از نظر سطح کروموزومی نامنظم بوده و آنیوپلویید (aneuploid) هستند. این پدیده ممکن است روی عملکرد و مقدار قند ریشه موثر باشد. در این تحقیق به منظور تعیین درصد فراوانی آنیوپلوییدی در تودههای تتراپلویید و نتاج تریپلویید آنها از سه توده تتراپلویید به شماره 55-10026، 56-10980 و 57-11479 استفاده شده است که به ترتیب عبارتند از نسلهای دوم، سوم و چهارم فرآیند تهیه رگههای تتراپلویید از رگههای دیپلویید از تلاقی هر یک از تودههای مذکور با یک رگه نرعقیم، نتاج تریپلویید نیز بدست آمده است که در آزمایشهای مقایسه ارقام، عملکرد خوبی نشان دادهاند. سه توده تریپلویید به ترتیب عبارت از 55-10035، 56-10986 و 57-11488 بودند. هر یک از تودههای تتراپلویید مورد نظر و نتاج تریپلویید آنها در دو سطح ریشه و گیاهچه مورد بررسی و شمارش کروموزومی قرار گرفت. متوسط فراوانی آنیوپلوییدی در بین سه توده تتراپلویید در سطح ریشه حدود 29 درصد و در سطح گیاهچه 24 درصد بود، این مقدار در نتاج تریپلویید به ترتیب حدود 17 و 10 درصد بود. گیاهان آنیوپلویید در هر توده به همراه تعدادی بوته که دارای سطح منظم کروموزومی بودند از نظر عملکرد و درصد قند و چند پارامتر دیگر تحت ارزیابی قرار گرفتند، طبق نتایج حاصل، آنیوپلوییدی موجب کاهش قند به میزان 1 تا 1/5 درصد و کاهش محصول به میزان 4 تا 5 درصد می شود. به منظور تعیین اثر سلکسیون بر کاهش پدیده آنیوپلوییدی در تودههای تتراپلویید، از هر توده تعدادی بوته که از نظر سطح پلوییدی منظم و دارای 36 کروموزوم بودند انتخاب و در محیطی کاملا ایزوله بذرگیری شدند. مقداری از بذر بدست آمده جهت تولید ریشه مورد استفاده قرار گرفت و با بررسی و شمارش کروموزومی ریشههای مورد نظر میزان آنیوپلوییدی در بذرهای بدست آمده تعیین گردید. نتایج حاصل نشان میدهد حتی با انتخاب گیاهانی که از نظر سطح پلوییدی منظماند، بذرگیری از آنها نیز نمیتواند مانع از بروز این پدیده شود.
کلیدواژگان: چغندرقند، آنیوپلوئیدی، تتراپلوئید، تری پلوئید، نتاج، دسته های کروموزومی -
صفحات 121-131
برای تعیین دقیق ماهیت بیماری وشناسائی کانونهای اصلی آلودگی وسایرمیزبانهای ویروس پیچیدگی برگ چغندرقند (Beet curly top virus) درمزارع چغندرقنداستان اصفهان شامل شهرستانهای مبارکه ، مهیار،سمیرم،اردستان ومناطق برخواروروددشت نسبت به جمع آوری بوته هایدارای علائم بیماری کرلی تاپ اقدام گردید. برای انتقال عامل بیماری به بوته های پرورش یافته درگلخانه ازروش مایهزنی استفاده شدکه 25/26درصدبوته های مایهزنی شده آلودگی به ویروس رانشان داد.دراین تحقیق مشخص گردیدکه مناطق مهیار،مبارکه وبرخواربه ترتیب با70، 66/5 و 31/2 درصدازکانونهای اصلی آلودگی به بیماری می باشندودرسایرنقاطآلودگی بین یکتا سهدرصدبرآوردگردید. با نمونهبرداریهای متوالی از مزارع چغندرقند انتخابی در طول فصل زراعی مشخص گردید که حداکثر آلودگی در ماههای اردیبهشت و خرداد اتفاق میافتد.
ازسایرگیاهان زراعی موردمطالعه گیاه کنجد , (Sesamum indicum) لوبیا (Phaseolus vulgaris) وخیار(Cucumis sativus)آلودگی طبیعی به ویروس کرلی تاپ رانشان دادندکه آلودگی طبیعی درکنجدبرای اولین بارازایران گزارش می گردد همچنین گیاه منداب ((Eruca sativa در منطقه به عنوان میزبان زمستانه ویروس و زنجرکهای ناقلشناخته شد.کلیدواژگان: ویروس کرلیتاپ، چغندرقند، استان اصفهان، کانون آلودگی، میزبان، پراکنش، شناسائی
-
Page 1
Plant tissue culture is carried out in sterile conditions in vitro. Culture vessels are generally closed with a suitable cap in order to prevent contamination. The relative humidity is often close to 100% in vitro, and microplants are not apt to photosynthesis activity due to light, gas exchange and dependence on mineral and organic nutrients in culture conditions. As a consequence, microplants leaves have only thin cuticular layer and their stomata are always open. Usually there should be a phase of gradual adaptation to the ex vitro conditions as a requirement for plantlets to experience stomata operation, water conduction from roots and photosynthesis. This is a critical phase in the micropropagation, all the more considering the laboratory low relative humidity (~ 35%) and its lighting and thermal fluctuations, resulting in high loss. Placing sugar beet microplants roots in water for a better establishment in pot has been already suggested (Ehsani Moghaddam, 1999). A water culture device equipped with aeration system designed and tried in 2001, proved to have positive effects on acclimatization of microplants preventing any growth depression to occur and consequently large number of plants were potted without loss. These results were achieved by a research sponsored by National Scientific Research Council. The inclusion of water culture use in ex vitro adaptation phase of micropropagation cycle is presented here as an innovation for which scientific, technical, educational and commercial outputs are possible. Thanks are due to the SBSI board of directory for their encouragement and to our colleague Mr. Abbas Ghassemi for his water culture system equipment set-up.
-
Pages 70-85
In this study, analysis of actual data collected from sugar beet hybrid monogerm seed producers in the 2001 growing season and laboratory seed samples showed that delay in steckling sowing resulted in the reduction of raw and pure sugar beet seed yield and the increase of undersize seed portion. Non-significant effect of sowing dates on unkernel seed percent showed that the high temperatures with low relative humidity conditions were synchronized with only sugar beet seed growth period in present year. Late steckling sowing in the 2001 growing season, due to synchronization of sugar beet seed growth stage with critical agroclimatical conditions, increased the undersize seed portion which resulted in the pure seed yield reduction. Results of long-term prediction of probability of critical conditions occurrence showed that from 05 July to 02 August of every year in Ardabil region, sugar beet seed-bearing plants growth may be concurrent to blasting conditions and the probability for this is 70%. Therefore, providing wet-conditions in the soils of sugar beet production farms is an effective manner to decrease the losses due to blasting.
Keywords: Monogerm hybrid, Planting date, yield, Quantitative components -
Pages 86-98
This experiment was conducted for determining the effect of irrigation termination before harvesting and late application of nitrogen on sugar beet yield, quality and root rot during 1993-95 at Safiabad Agricultural Research Center. Different irrigation termination and late nitrogen application treatments had a significant effect on root yield. Terminating irrigation 1 and 3 weeks before harvesting resulted in the highest root yield with 95.92 and 93.32 ton per hectare, respectively and no significant difference was observed between these levels. For this reason and from an economical point of view, irrigation termination 3 weeks before harvesting is recommended. The irrigation termination and late nitrogen application had significant effect on sugar content. While, white sugar yield showed difference in treatment of irrigation and as a root yield irrigation termination 3 weeks before harvesting is recommend for obtaining high white sugar yield. The treatments of this experiment had no significant effect on white sugar content and root rot. Regarding white sugar yield, check variety with a white sugar yield of 11.57 t/ha was to some extent better than other treatments. The results of this experiment showed that late nitrogen application was not recommendable in Dezful region.
Keywords: Irrigation termination, Late nitrogen application, yield, quality, root rot -
Pages 99-109
In semiarid regions of Iran, one of the crop production management methods is delayed irrigation after emergence. This is due to simultaneous water requirement of cereal and spring season crops. A field study was conducted in Kabootarabad research station to investigate the effect of delayed irrigation on root yield, quality and growth trend using a RCB with four replications. The irrigation treatments were (I1) 100 mm (check), (I2) 200 mm, (I3) 300 mm, (I4) 400 mm, (I5) 500 mm and (I6) 600 mm evaporation from class A evaporation pan from 1997-1998. In 1997, the effect of treatments was not significant on root and sugar yield, but sugar content increased when irrigation resumed after 300 mm evaporation from class A pan. In 1998, root and sugar yield decreased significantly by delaying irrigation. The increase of sugar content by delaying irrigation were higher in I4 and I5 compared with other treatments, however sugar yield in I6 treatment was not compensated. Based on the results obtained in this study, about 22 percentage of water consumption was saved without any yield reduction in treatments of delayed irrigation. Therefore, more research on this subject has to be done for making practical recommendations.
Keywords: Delayed irrigation, Emergence, sugar beet -
Pages 110-120
In tetraploid plants due to formation of quadrivalent, trivalent, bivalent and univalent at metaphase I, meiosis goes unbalanced, so at the end of meiosis division there will be gametes which their number of chromosomes are more or less than normal. Upon fusion of these gametes with each other or with gametes of a diploid male sterile plant, aneuploid progenies will be obtained. This phenomenon may affect yield and sugar content. In this investigation, aneuploidy frequency in tetraploid populations and their triploid progenies was studied. Three tetraploid populations named 10026-55, 10980-56 and 11479-57 which were second, third and forth generation of process of tetraploid lines production from diploid lines by using Colchicine and their triploid progenies namely 10035-55, 10986-56 and 11488-57 were used. Rootlets and seedlings of each tetraploid population and its triploid progeny were used for chromosome counting. Average aneuploidy frequency for three tetraploid populations at rootlet and seedling stages was 29 and 24 percent, while this amount for triploid progenies was 17 and 10 percent, respectively. Root yield, sugar content and some other parameters of aneuploid and euploid plants of each population were measured. Results indicated that aneuploidy caused 1 to 1.5 percent sugar content reduction and 4 to 5 percent root yield reduction. In order to determine the selection effect on the reduction of aneuploidy in tetraploid populations, some euploid plants with 36 chromosomes were selected from each population. After vernalization, selected roots of each population were transferred to isolated plots for seed production. A part of collected seeds were planted to produce roots. When rootlets appeared, their chromosomes were counted. Therefore, the frequency of aneuploidy in newly obtained seeds was determined. Based on the results, selection of plants having 36 chromosomes and seed harvesting from them had no affect on the reduction of aneuploidy.
Keywords: sugar beet, Aneuploidy, Tetraploid -
Pages 121-131
In order to identify the causal agent, main infected regions and other cultivated hosts of Beet Curly Top Geminivirus, plants that showed the disease symptoms were collected from sugar beet fields in various regions of Esfahan such as: Mobarakeh, Mahyar, Semirum, Ardestan, Borkhar and Ruddasht, and replanted in pots in glass house. Inoculation method was used for mechanical-transmission of the disease agent to healthy sugar beet plants in greenhouse. Results showed that regions such as Mahyar, Mobarakeh and Borkhar with infection rates of 70%, 66.5% and 31.2%, respectively were the main infected regions in Esfahan Province and rate of infection in other regions varied between 1-3%. Regular sampling from selected beet fields showed that the Maximum infection occurs in May and June. Cultivated plants such as Sesam (Sesamum indicum), French bean (Phaseolus vulgaris) and Cucumber (Cucumis sativus) showed natural infection to the disease. Also Wild Rocket (Eruca sativa) was known as a winter host for the virus and it's vectors. This is the first time that natural infection of sesam is reported in Iran.
Keywords: Curly top virus, sugar beet, Esfahan province, Main infected regions